Lịch sử bao bì phần II: Thiết kế

27/07/2024

Nói tới bao bì, không thể không kể tới thiết kế của bao. Mọi thứ như hình dạng bao, họa tiết trên bề mặt, màu sắc, kiểu chữ… đều thuộc phạm trù thiết kế bao bì. Trong bài viết dưới đây chúng ta sẽ đi tìm hiểu về lịch sử và sự phát triển của thiết kế bao bì qua các thời kì.

Hàng thế kỉ trước, đồ ăn thức uống và các sản phẩm khác được bán trong các loại thùng gỗ, hộp gỗ, can sắt hay bọc vải… với không có nhãn hiệu nào trên đó. Cho tới tận thế kỉ 19, khi mà thiếc và các loại bìa cứng đủ nhiều và đủ rẻ để các nhà sản xuất ứng dụng vào nhiều lĩnh vực hơn.

Lịch sử bao bì: thế kỉ 19
Lịch sử thiết kế bao bì: Đơn giản và thực dụng

Khởi đầu của bao bì sản phẩm

1805 – Nicolas Appert, ông tổ ngành đồ hộp, đã phát minh ra cách đóng hộp để bảo quản thực phẩm. Kĩ thuật của ông là dùng bình, lọ thủy tinh đựng thực phẩm rồi bịt kín bằng nút gỗ và sáp. Ông đã sáng tạo ra kĩ thuật này khi Napoleon hứa một khoản tiền lớn thưởng cho bất cứ ai nghĩ ra cách bảo quản thực phẩm cho quân dội của ông ta.

1817 – Đây là khoảng thời gian mà những chiếc hộp bìa cứng đầu tiên được dùng trong thương mại.

1847 – Richard March Hoe phát minh ra kĩ thuật in trục xoay, làm cho in ấn dễ dàng hơn nhiều so với kĩ thuật in truyền thống.

1890 – Robert Gair tạo ra những chiếc thùng carton đầu tiên. Ông vô tình phát hiện khi một chiếc thước gập của máy bị lệch vị trí và cắt vào tấm bìa.

1890 – British Printing Industry Federation (Hiệp hội in ấn công nghiệp Anh Quốc) được thành lập.

1896 – National Biscuit Company (NABISCO) sử dụng hộp carton của Gair để đóng gói bánh quy của mình. Từ đây bắt đầu xu hướng sử dụng hộp carton làm bao bì cho sản phẩm.

NABISCO với hình ảnh cậu bé mặc áo mưa mang tính biểu tượng của dòng sản phẩm bánh quy Uneeda

Lịch sử thiết kế bao bì đầu thế kỉ 20

1906 – Kellogg Company là công ty đầu tiên sử dụng hộp carton để đóng gói ngũ cốc dinh dưỡng.

1908 – Jacque E. Brandenberger phát minh ra cellophane (giấy bóng kính). Phải đến năm 1917, nó mới được cấp bằng sáng chế. Đây là sự mở đầu cho bao bì plastic.

1926 – Máy đúc nhựa áp lực được đăng kí sáng chế bởi Eckert và Ziegler.

1934 – Gable-top carton được tạo ra, đánh dấu sự thay đổi cho ngành bao bì chất lỏng.

1940 – 1949 – Ý tưởng đóng gói thực phẩm đông lạnh được đưa ra.

1951 – Bao bì hình khối được phát triển bởi Erik Wallenberg.

1952 – Michigan State University tạo Ngành Bao Bì học thuộc Khoa Lâm Sản. Sau này, năm 1957, nó phát triển thành một ngôi trường riêng.

1954  Polyetylen được tạo ra và thay đổi bộ mặt của ngành công nghiệp bao bì.

1959 – Hộp nhôm nắp giật đầu tiên được tạo ra bởi Ermal Fraze.

1960 – lon nhôm được phổ biến rộng rãi tới mức làm tăng thị trường của đồ uống không cồn.

Lon Coca-Cola những năm 1960

Thiết kế bao bì cuối thế kỉ 20 tới nay: Các đạo luật và ảnh hưởng

1966 – Fair Packaging and Labeling Act (đạo luật về bao bì và nhãn hiệu) được đưa ra ở Mỹ. Công ước này yêu cầu nhãn hiệu sản phẩm phải ghi rõ tên sản phẩm, khối lượng tịnh, nơi sản xuất hoặc nơi phân phối, đóng gói.

1970 – 1971 – Kí hiệu “tái chế” được giới thiệu. Nó được thiết kế bởi một sinh viên tên Gary Anderson. Từ đây khởi đầu cho các cuộc thi thiết kế tổ chức bởi Container Corporation of America.

1982 – vụ án những viên thuốc Tylenol nhiễm Cyanua dẫn tới việc xem xét lại toàn bộ thiết kế bao bì dược phẩm và các nghiên cứu, sáng chế nhiều công nghệ ngăn chặn sự can thiệp từ bên ngoài.

1996 – Anh đưa ra Điều lệ nhãn mác thực phẩm. Từ đây, bao bì thực phẩm phải được dán nhãn với tên, thành phần chi tiết, hạn sử dụng, cách bảo quản,…

1999 – Đạo luật Tiêu chuẩn thực phẩm được giới thiệu với Hạ Viện (Anh). Đạo luật thành lập các văn phòng Giám sát tiêu chuẩn Thực phẩm trên khắp Anh Quốc. Sự kiện này còn ảnh hưởng tới cả ngành sản xuất bao bì thực phẩm.

2005 – Điều lệ về nghĩa vụ của nhà sản xuất với rác thải bao bì được ban bố. Yêu cầu các doanh nghiệp ở Anh phải thu hồi một số lượng nhất định rác thải bao bì.

2009 – Chính phủ Anh đưa ra Luật Bao bì, đặt ra nguyên tắc cho mọi nhà sản xuất bao bì trong nước.

2011 – Đại học Strathclyde nghiên cứu ra một loại nhựa thông minh, có khả năng đổi màu khi thực phẩm bên trong sắp hư hỏng.

2011 – Australia là nước đầu tiên theo đạo luật Bao bì thuốc lá. Luật này cấm bao bì thuốc lá sử dụng bao bì đẹp, bắt mắt để tăng doanh số.

Bao thuốc lá thế kỉ 20: đẹp hơn hiện nay nhiều

2012 – David Edward, một kĩ sư công nghệ sinh học, thành lập WikiFoods Inc. Công ty này tập trung phát triển các loại bao bì ăn được.

Bao bì ngày nay

Ngày nay, chúng ta sống trong thời đại công nghệ kĩ thuật cao. Khác với trong lịch sử, bao bì cũng được thiết kế với các loại công nghệ kĩ thuật mới. Các nhãn hàng lớn và cả những người bán lẻ đều có cơ hội sử dụng các loại bao bì sản xuất hàng loạt, chai lọ với nguyên liệu từ thực vật hay các công nghệ giảm thiểu rác thải… Bao bì giờ đây không còn chỉ là vật chứa hay đại diện cho một thương hiệu, chúng là một thực thể số ứng dụng nhiều công nghệ thông minh. Chúng có thể “nói” và chia sẻ thông tin theo thời gian thực. Và chắc chắn, chúng còn tiếp tục tiến hóa.

************
Nếu bạn có nhu cầu in ấn các ấn phẩm, hãy liên hệ:
Hoàng Thịnh Print – Nơi đồng hành cùng các thương hiệu
Zalo/Hotline: 056.984.9999
Địa chỉ:  Số 11 ngách 01/01 đường Võ Chí Công – Nghĩa Đô – Cầu Giấy – Hà Nội
Xưởng sản xuất: Số 55 Ngõ 163 Phố Cầu Cốc – Tây Mỗ – Nam Từ Liêm – Hà Nội
Email: [email protected]

;